Essaybundels en -boeken die zijn verschenen in 2023 of 2024 maken kans op de Jan Hanlo Essayprijs Groot 2025. Inzenden voor de prijs kan tot 31 januari 2025.

Op woensdagavond 17 mei werden de Jan Hanlo Essayprijzen 2023 uitgereikt.

— Jan Postma ontving de Jan Hanlo Essayprijs Groot 2023 voor zijn essaybundel Is dit alles?.

— De Jan Hanlo Essayprijs Klein 2023 voor het beste nog niet eerder gepubliceerde essay bij het thema ‘Over het understatement’ ging naar Maris van der Meij voor haar essay ‘Voorbij de geweldige jaren tachtig’.

Lees hieronder meer over de prijswinnaars.

Stichting Jan Hanlo Essayprijs nodigde de Nelly & Theo van Doesburg Stichting uit om met een opkomende kunstenaar uit Amsterdam de trofee te verzorgen voor het thema ‘Over het understatement’. Lees hieronder meer over de trofee.

Tijdens de feestelijke uitreiking houdt de winnaar van de Jan Hanlo Essayprijs Groot 2021, Sinan Çankaya, de traditionele Hanlo-lezing. Wytske Versteeg draagt een column voor over de staat van het essay. Ellen Deckwitz presenteert de avond en gaat in gesprek met de genomineerden voor de Essayprijs Groot.

Het thema van de Jan Hanlo Essayprijs Klein 2023 is Over het understatement. 
Inzenden kan tot 31 januari 2023.

Bertram Mourits, juryvoorzitter
Thomas Heerma van Voss
Franka Hummels
Marijke Schermer

Essaybundels en -boeken die zijn verschenen in 2021 of 2022 maken kans op de Jan Hanlo Essayprijs Groot 2023. Inzenden voor de prijs kan tot 31 januari 2023. De uitreiking zal plaatsvinden op 17 mei 2023 in De Balie te Amsterdam.

Op donderdagavond 20 mei werden de Jan Hanlo Essayprijzein 2021 uitgereikt. 

— Sinan Çankaya ontving de Jan Hanlo Essayprijs Groot 2021 voor zijn essaybundel Mijn ontelbare identiteiten. 

— De Jan Hanlo Essayprijs Klein 2021 voor het beste nog niet eerder gepubliceerde essay bij het thema 'Nooit meer stil' ging naar Münise Yavuz voor haar essay 'De flat'.

Kijk hier de prijsuitreiking terug. Lees hieronder meer over de prijswinnaars.

Sinan Çankaya ontving op 20 mei 2021 de Jan Hanlo Essayprijs Groot 2021 voor zijn essaybundel Mijn ontelbare identiteiten (De Bezige Bij, 2020). Lees hieronder het volledige juryrapport. 

Münise Yavuz ontving op 20 mei 2021 de Jan Hanlo Essayprijs Klein 2021 voor haar essay 'De flat'. Het essay wordt gepubliceerd in De Groene Amsterdammer van 26 mei. Lees hieronder het volledige juryrapport. 

Carolina Trujillo sprak tijdens de prijsuitreiking van de Jan Hanlo Essayprijzen 2021 een bijzondere lezing uit, over het onrecht dat wij mensen dieren aandoen.

De lezing is terug te kijken op YouTube.

De trofee werd dit jaar gemaakt door Alma Teer, student aan de afdeling Jewelry van de Gerrit Rietveld Academie te Amsterdam. Lees hieronder meer over de trofee en het maakproces ervan. 

Tijdens de prijsuitreiking van de Jan Hanlo Essayprijzen 2021 las Jan Postma een column voor, getiteld 'Over de huidige staat en de toekomst van het ...', over het literaire essay. Je kunt de column terugkijken of hieronder teruglezen.

Op donderdag 20 mei om 20.00 uur worden de Essayprijs Groot en de Essayprijs Klein uitgereikt tijdens een feestelijke livestream vanuit De Balie, georganiseerd door SLAA.

Tijdens deze avond houdt Carolina Trujillo de Hanlo-lezing, draagt Jan Postma een column voor en gaat presentator Ellen Deckwitz in gesprek met de genomineerden voor de Essayprijs Groot.

Genomineerden Essayprijs Groot 2021: 
—  Waagstukken van Charlotte Van den Broeck 
—  Mijn ontelbare identiteiten van Sinan Çankaya
—  Zelfverwoestingsboek van Marian Donner 
—  Dag nacht licht toch van Sytske Frederika van Koeveringe 
—  Frictie van Miriam Rasch

Genomineerden Essayprijs Klein 2021: 
—  De onzichtbare radio van Christine Geense 
—  Je zou willen schrijven van Bauke Vermaas 
—  De flat van Münise Yavuz 

Op 20 mei maakt de jury de winnaars bekend tijdens een feestelijke livestream vanuit De Balie in Amsterdam, georganiseerd door SLAA. 

Het thema van de Jan Hanlo Essayprijs Klein 2021 is 'Nooit meer stil'. Inzenden kan tot 1 februari 2021 en de prijsuitreiking vindt plaats op 20 mei.

Mirjam van Hengel, juryvoorzitter
Arjen Fortuin
Lotfi El Hamidi
Jannah Loontjens
Manon Uphoff

16 mei 2019 
— Carolina Trujillo wint de Jan Hanlo Essayprijs Groot 2019 met de essaybundel Meisjes in blessuretijd
— De Jan Hanlo Essayprijs Klein ging naar Tom Springveld voor zijn essay De ongewone zoon

'De eeuwige paradox is immers dat iedere definitie van het essay door een ander essay op losse schroeven gezet kan worden.'

Is het essay aan een opmars bezig? Het stond de afgelopen week in elk geval volop in de belangstelling. (...) de Jan Hanlo Essayprijs Groot werd gewonnen door Carolina Trujillo’s Meisjes in blessuretijd, dat van de bekroning profiteert en op 9 de Volkskrant Toptien is binnengekomen.

De trofee werd dit jaar gemaakt door Mica Pan, student Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam

Speciaal voor de gelegenheid maakten studenten van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht filmportretten van eerdere winnaars en genomineerden.

Jan Hanlo Essayprijs Groot:
— Kester Freriks, Stilte, ruimte, duisternis 
— Thomas Heerma van Voss, Plaatsvervangers
— Jan Postma, Vroege werken
— Marja Pruis, Genoeg nu over mij
— Simon(e) van Saarloos, Enz. Het Wildersproces
— Carolina Trujillo, Meisjes in blessuretijd

Jan Hanlo Essayprijs Klein:
— Tom Springveld
— Bauke Vermaas
— Hannah de Vries

Citaten uit de genomineerde essays van:
— Tom Springveld
— Bauke Vermaas
— Hannah de Vries.

De winnaar wordt op 16 mei 2019 bekend gemaakt.

Locatie: OBA, Oosterdokskade 143, 1011 DL Amsterdam
— Expositie: 25 april t/m 19 mei 2019, van 10.00 – 22.00 uur, toegang is gratis, aanmelden niet nodig
— Filmprogramma: 2 en 9 mei 2019, aanvang 20.00 uur

'Ieder is zijn eigen broer' is het thema voor 2019. Iedere editie van de Jan Hanlo Essayprijs Klein heeft een thema gebaseerd op het werk van Jan Hanlo.

Mirjam van Hengel, voorzitter
Katja de Bruin
Jaap Cohen
K. Schippers

— Sana Valiulina wint de Jan Hanlo Essayprijs Groot 2017 met de essaybundel Winterse buien (Prometheus).
— De Jan Hanlo Essayprijs Klein, ging naar André Keikes.    

Lid zijn van de jury van de Jan Hanlo Essayprijs Groot is een geheim genoegen. Het is een genoegen omdat er jaarlijks zo veel goede essayistische boeken verschijnen, of die nu bovenal literair, verhalend of filosofisch zijn.

Op woensdag 17 mei middernacht was de winnaar van de Jan Hanlo Essayprijs Groot te gast in het VPRO-radioprogramma Nooit Meer Slapen op Radio 1.

Behalve geld krijgen de winnaars van de Jan Hanlo Essayprijzen ook een kunstwerk. Dit jaar werd dat kunstwerk ontworpen door Madelief Geus, tweedejaars student aan de Rietveld Academie.

Ook dit jaar werden er naast de Jan Hanlo Essayprijs lezing, drie bijzondere korte lezingen over essayastiek voorgedragen. 

De trofee ‘Ik ben de beste!’ werd dit jaar gemaakt door Madelief Geus, student Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam.

Woensdag 17 mei 2017, 20.00 uur worden de winaars bekend gemaakt in De Balie, Amsterdam.

— Jan-Hendrik Bakker
— Rob van Essen
— Kees ’t Hart
— Merlijn Schoonenboom
— Sana Valiulina

De winnaar wordt 17 mei 2017 bekend gemaakt.

— André Keikes
— Deru Schelhaas
— Coco Schrijber

Lees hier een citaat uit de essays. De winnaar wordt op 17 mei 2017 bekend gemaakt.

Iedere editie van de Jan Hanlo Essayprijs Klein heeft een thema gebaseerd op het werk van Jan Hanlo. 'Is dromen nu alleen maar slecht?' is het thema voor 2017

Xandra Schutte (voorzitter)
Stephan Sanders
Roos van Rijswijk
Marleen Rensen

Arjen van Veelen heeft de Jan Hanlo Essayprijs 2015 ontvangen voor de essaybundel En hier een plaatje van een kat (Atlas/Contact). De prijs voor de Jan Hanlo Essayprijs Klein, ging naar Miriam Rasch.

Dat het essay een springlevend genre is waaraan ook jonge schrijvers zich vol overgave wagen. En dat daarbij geëxperimenteerd wordt met nieuwe essayistische vormen

— Rutger Bregman, Gratis geld voor iedereen, 
— Bas Heijne, Angst en Schoonheid. Louis Couperus, de mystiek der zichtbare dingen
— Stephan Sanders, Iets meer dan een seizoen
— Arjen van Veelen, En hier een plaatje van een kat
— Joost de Vries, Vechtmemoires

De winnaar wordt 18 juni 2015 bekend gemaakt.

Jeroen Hopster
Benjamin De Mesel
Miriam Rasch
Coco Schrijber

De winaar wordt 18 juni 2015 bekend gemaakt!

Filmfragment Jan Hanlo, en die man ben ik zelf

Sieradenmaker Lucy Sarneel heeft de trofee gemaakt voor de winnaars van de Jan Hanlo Essayprijs2015.

Op de avond van de prijsuitreiking, een avondvullend programma over essayistiek,  werden drie korte lezingen uitgesproken over  de stand van het essay door Jan Postma, Jerker Spits, Fouad Laroui.

Iedere editie van de Jan Hanlo Essayprijs Klein heeft een thema gebaseerd op het werk van Jan Hanlo. Dit is het thema voor 2015. 

Met trots, de jury van 2015:
Xandra Schutte, voorzitter
Ieme van der Poel
Dick Pels
Niña Weijers

Marja Pruis wint Jan Hanlo Essayprijs Groot, Filmessayprijs voor eerste maal uitgereikt aan Stephane Kaas. Jan Hanlo Essayprijs Klein gaat naar Daan Stoffelsen.

Het mag dan crisis zijn - het essay bloeit.

NRC NEXT 1 oktober 2013.

Het winnende filmessay – ‘To-Do-Lijst’ van Stephane Kaas - als voorfilm te zien in De Balie Cinema

Lirabulletin nummer 41, september 2013

Louise O. Fresco, Joep Leerssen, Marja Pruis, Willem Schinkel en Peter Venmans

Ruth Lasters, Daan Stoffelsen en (het schrijversduo) Jan Truijens Martinez en Anouk van Kampen

Hee-Seung Choi, Stephane Kaas en (kunstenaars duo) Pépé Smit & Harm van den Berg

De filmessays van Hee-Seung Choi, Stephane Kaas en (kunstenaars duo) Pépé Smit & Harm van den Berg zijn genomineerd.

Een filmessay is een persoonlijk statement dat op associatieve manier ingaat op een serieus onderwerp.

Mirjam Hommes
Joke J. Hermsen
Jeroen Funke

Wat maakt een essay geslaagd? Zoals wel vaker het geval is, is het eenvoudiger om deze vraag in een negatieve vorm te benaderen. Wat is een geslaagd essay dus vooral niet?

Joke Hermsen, Frank Martinus Arion, Pieter Steinz

Maria Foerier,  Mirjam Hommes, Anouk van Kampen

Jeroen Funke, Wouter Gresnigt & Kasper Peters, Margreet de Heer, Albo Helm, Gerrie Hondius, Milan Hulsing, Bas Köhler, Jeroen de Leijer, Sam Peeters

Dit jaar werden de trofeeën niet zoals gebruikelijk door studenten van een kunstacademie vervaardigd maar door het kunstenaars duo Irma van der Zande / Harry Pattynama van Archief Synergie.

Tom America zingt het gedicht 'De Mus' van Jan Hanlo

David van Reybrouck
Arjen van Veelen

Waar moet een essay over gaan? Op het eerste gezicht is dat een merkwaardige vraag, want een van de aantrekkelijkheden van dit genre is nu juist dat er niets moet, maar dat in principe alles mag.

Oscar van den Boogaard, David van Reybrouck, Wytske Versteeg

Tiny Rutten, Coco Schrijber, Arjen van Veelen

Negen  postzegelvellen en een ingelijst exemplaar. Op iedere zegel staat de tekst: 'de winnaar 2009 dat ben ik'  van Jasper Giljam, student aan de Willem de Kooning Akademie, Rotterdam

Het spel: Woordslang. Idee en productie Jasper Giljam, Willem de Kooning Akademie, Rotterdam.

Iedere editie van de Jan Hanlo Essayprijs Klein heeft een thema gebaseerd op het werk van Jan Hanlo. Dit is het Thema voor 2009.

Roel Bentz van den Berg
Jan-Hendrik Bakker 

Wie is de grootste Nederlandse essayist aller tijden? Temidden van alle canon-voorstellen, Top Honderd-overzichten en cultuurkwissen die een mens dezer jaren om de oren vliegen, is dat helemaal niet zo’n merkwaardige vraag.

Jan-Hendrik Bakker, Roel Bentz van den Berg, Nicole Montagne

Arjen van Veelen, Dirk van Weelden

Trofee gemaakt door Sonja Cordemans, Hoge school voor de Kunsten Utrecht

Nooit meer stil animatie film. geïnspireerd op het gelijknamige gedicht van Jan Hanlo uit 1946. Idee en productie Daphne Hooiveld, Hoge school voor de Kunsten, Utrecht

De korte film Groeiende Erwten en 'brooderwten-snacks'. Idee en productie Sanne Groen, Hoge school voor de Kunsten, Utrecht

Tijs Goldschmidt

Balanceren op de richel beelden tussen kunst en wetenschap

Iedere editie van de Jan Hanlo Essayprijs Klein heeft een thema gebaseerd op het werk van Jan Hanlo. Dit is het Thema voor 2007.

Rudy Kousbroek
Karel Soudijn 

De modernistische roman is wel eens omschreven als een zak waar van alles ingegooid kan worden. Niet alleen verzinsels en herinneringen, ook dagboekaantekeningen, reisbeschrijvingen, citaten en zelfs keukenrecepten gaan erin. Diezelfde vrijheid en rekbaarheid gelden al veel langer voor het essay.

Vincent van den Brink, Piet Gerbrandy, Rudy Kousbroek,

Alexander von Schmid, Karel Soudijn, Bart Tromp

De Foepertjes Machine

Wessel Westerveld maakte de trofee geïnspireerd op de Foepertjes Symphonie van Jan Hanlo.

Hoor de merel
Een subtiele animatie.

Idee en productie Karlijn Koster,  AKI,  Enschede 

Marja Brouwers
Wat te denken van het idee van Talpa om een bevalling rechtstreeks uit te zenden op tv? En literatuur die ergens over gaat?

Iedere editie van de Jan Hanlo Essayprijs Klein heeft een thema gebaseerd op het werk van Jan Hanlo. Dit is het Thema voor 2005.

Douwe Draaisma
Geert Buelens

Het belang van poëzie zit in het ongerijmde. Zo zou je de inzending kunnen samenvatten die door de jury van de  Kleine Jan Hanlo Essayprijs is bekroond.

Douwe Draaisma, H.W. von der Dunk, Stefan Hertmans

Geert Buelens,

HET SCHRIJVERSBLOK door José van Bergen, student aan de Academie Minerva, Groningen

Rythm of the Type.Een concert voor twee type machines. Idee en vormgeving: Michael Kulhavy, Kunstacademie Minerva, te Groningen.

Tijs Goldschmidt
Pieter Hoexem 

Je vermoedt het, maar je hoort het nooit hardop uitgesproken: het schrijven van essays is een uitgesproken aangenaam werk, iets waarmee de schrijver niet alleen de lezer, maar ook zichzelf een groot genoegen doet.

Matthijs van Boxsel, Tijs Goldschmidt, Piet Meeuse 

Pieter Hoexum

Foepertjes Symfonie idee en performance: Renske Cox en Oliver Haardt, Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam

Hugo Brandt Corstius
'Want en Maar' geïnspireerd op Hanlo's 'Maar en Toch'

Het wordt een hele warme dag maar in de avond kan het flink gaan donderen.

Het wordt een hele warme dag want in de avond kan het flink gaan donderen.

Joke Hermsen Unheimlich mooi: over (ge)weldadige kunst (pulicatie TIRADE #381, 1999, Uitgeverij G.A. van Oorschot) voert je als lezer gedecideerd door deze wereld waar het schone niet alleen maar schoon en het gruwelijke niet alleen maar gruwelijk is.

Alle misverstanden over het essay indachtig, wilden we voorkomen dat de nieuw in het leven te roepen prijsvraag aantrekkingskracht zou hebben op de grote schare autobiografische schrijvers die denken dat elke tekst die geen fictie genoemd kan worden, automatisch het predikaat essay verdient.

Joke Hermsen, Ewout Hoorn, Peter van Lier

Ontworpen en uitgevoerd door Tenna Madsen, student aan de Koninklijke Akademie voor Beeldende Kunsten, Den Haag.

Fantasterijen. Een verzamelspel. Ontwoerp en productie Catelijne van Middelkoop en Diane van Ewijk,  Koninklijke Akademie voor Beeldende Kunsten, Den Haag.

Jaap van Heerden
Misverstanden rondom essay

...het essay is geheim althans niet openbaar. Hier stapelen de misverstanden zich op.